با بچه‌ای که مشق نمی‌نویسد چه کنیم؟ + 7 راهکار عملی

یکی از اهداف مهم از انجام تکالیف مدرسه و مشق نوشتن ایجاد مهارت "مستقل بودن" و "مسئولیت‌پذیری" در کودک است؛ در واقع یکی از مهارت‌های فرزندپروری کمک به فرزندان برای کاهش "وابستگی به والدین" و رسیدن به خودکفایی و استقلال است.

برای کودکان دبستانی مهمتر از نوشتن مشق و انجام تکالیف مدرسه، کسب مهارت لازم برای "یادگیریِ مستقل" است. یادگیری مستقل یک مهارت بسیار مهم برای موفقیت در دوره دبیرستان و دانشگاه محسوب می‌شود. به همین دلیل کمک شما به فرزندتان در دوران ابتدایی باید به عنوان "آگاهی‌دهنده" و "ناظر" باشد نه "کمک مستقیم".

شش علت انجام ندادن تکالیف مدرسه

نقش والدین در انجام تکالیف مدرسه و مشق نوشتن کلاس اولی ها

بسیاری از والدین تصور می‌کنند که هیچ ارتباطی با تکالیف فرزندانشان ندارند و این امر در مدارس تاکید می‌شود که تکالیف وظایف کودک است نه والدین. این کاملا صحیح است که والدین نباید تکالیف خانه فرزندان خود را انجام دهند ولی در واقع والدین باید نقش "مدیر پروژه مشق شب" را بازی کنند. هنگام انجام تکالیف والدین باید بر روند کار فرزند خود نظارت داشته باشند و در صورت لزوم ایجاد انگیزه کنند. بله، این به معنی نشستن در کنار کودک کلاس اولی است تا به او در متمرکز بودن برای نوشتن مشق کمک کنید. حضور شما این پیام را به فرزندتان می‌دهد که مشق شب یک کار مهم است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

• کنار فرزند خود بشینید و از او بخواهید کیف مدرسه خود را تخلیه کند و درباره انجام تکالیف مختلف خود با شما صحبت کند.آنها حتی اگر فقط برخی از تکالیفشان را انجام داده باشند معمولاً ادعا می‌کنند که همه تکالیف مدرسه را انجام داده‌اند.

• با هم یک لیست سریع و آسان تهیه کنید و گزینه "انجام شد" یا "باید انجام شود" را جلوی هرکدام بنویسد. مشخص کردن کارهایی که کودک کلاس اولی باید انجام دهد به او کمک می‌کند تا روی تکالیف باقی‌مانده متمرکز شود. با گذشت زمان این عمل به کودک شما کمک می‌کند تا درک کند که کارهای بزرگ به صورت تدریجی انجام می شود.

• در مرحله بعد از فرزندتان بخواهید تکالیف مدرسه را به ترتیبی که می‌خواهد آنها را انجام دهد مرتب کند. او را تشویق کنید تا دلایل خود را توضیح دهد. انجام این کار به  کودک کلاس اولی کمک می کند تا وظایفش را کنترل کند و او را به تامل در سبک کاری خود وادار کند.

• از فرزندتان بخواهید که درباره وسایل مورد نیازش فکر کند و از آماده بودن آنها مطمئن شود. این موضوع به کودک دبستانی کمک می‌کند هنگام انجام یک کار، فکر کند، آن را بفهمد و یا برای اجرای آن آماده شود.

• در آخر، تایمری برای نوشتن تکالیف مدرسه کودک خود در نظر بگیرید. او را به چالش بکشید که تخمین بزند چه مدت طول می‌کشد اولین تکلیف را انجام دهد. سپس تایمر را با این درک تنظیم کنید که کودک باید بدون وقفه کار کند تا اینکه تایمر خاموش شود. در اینجا هدف این است که کودک دبستانی بتواند مشکلات را از طریق تمرکز به‌طور مستقل حل کند. این راهکار نه تنها قدرت تمرکز را بالا می‌برد بلکه باعث ایجاد خلاقیت، تفکر انتقادی، مقاومت و توانمندسازیی می‌شود.

نکته: اگر به عنوان یک والد پرمشغله زمانی برای نظارت و کمک به انجام تکالیف ندارید این مشکل شماست نه فرزندتان. به عنوان یک والد مسئولیت‌پذیر می‌توانید با استفاده از روش‌های حل مسئله مناسب و دریافت مشورت و کمک از یک متخصص راه حلی برای این مشکل بیابید.

بهترین مکان انجام دادن تکالیف مدرسه کودکان دبستانی

اولین قدم برای مشق نوشتن کلاس اولی ها این است که آنها را تشویق کنید، تکالیف خود را در فضای مشترک خانواده مانند اتاق ناهارخوری یا میز آشپزخانه انجام دهند. البته عوامل مزاحم مانند رادیو، تلویزیون و موبایل باید خاموش باشد.

در کنار آنها بنشینید و تلاش های آنان را تشویق کنید. تنهایی باعث می‌شود کودک در انجام تکالیف اکراه داشته باشد. اصرار به انجام تکالیف در اتاق خواب یا اتاق شخصی صرفاً باعث طولانی شدن فرآیند نوشتن مشق خواهد شد.

بهترین زمان انجام تکالیف مدرسه کلاس اولی ها

 کودک باید ساعت مشخصی برای نوشتن تکالیف مدرسه داشته باشد. سعی کنید، کودک هر روز در همان زمان تکلیف مدرسه را انجام دهد. اگر کودک ساعت را یادگرفته است، او را در جریان زمان انجام تکلیف و استراحت بگذارید. اگر کودک هنوز ساعت را یاد نگرفته است، طبق عقربه‌های ساعت، مدت زمانی که باید به نوشتن مشق هایش اختصاص دهد را به او اعلام کنید. اگر مسئله‌ای باعث تاخیر در نوشتن شد، روزهای بعد طبق همان زمان قبلی روال را ادامه دهید. بهترین زمان برای نوشتن مشق قبل از بازی و بعد از استراحت است.

چگونه کودک را به نوشتن تکالیف مدرسه تشویق کنیم؟

• برای تشویق کلاس اولی ها به مشق نوشتن بهتر است کودک را به کارهای چالش‌برانگیز که او را از منطقه آسایش و راحتیشش دور کند، وادار کنید، کارهایی مانند: درگیر کردن کودکان در حل معما، ساختن پازل‌ و و رقابت‌های هدفمند. این کار باعث پیشرفت، استقلال و اعتمادبه‌نفس در کودک خواهد شد. به کودک کمک کنید، به مدت حداقل 20 دقیقه، بدون کمک و حضور شما فعالیتی را انجام دهد. نتیجه فعالیت اصلاً اهمیتی ندارد فقط اختصاص دادن زمانی برای فعالیت مستقل مهم است. اگر کودک شما در این کار موفق بود، یعنی خودش به تنهایی توانسته 20 دقیقه کتاب داستانش را بخواند یا پازل و لگو درست کند، او را تشویق کنید.

• همچنین می توانید از جدول امتیازدهی و پاداش استفاده کنید. هر بار با انجام تکالیف مدرسه، در جدول به کودک امتیاز دهید و معین کنید با جمع کردن چند امتیاز، جایزه ای برایش در نظر خواهید گرفت. هیچ امتیازی را پس از اینکه کودک آن را کسب کرد از او پس نگیرید. البته در صورتی که تکالیف خود را انجام نداد می توانید امتیاز آن تکلیف را به او ندهید. به مرور زمان و با پیشرفت کودک، امتیاز را وابسته به انجام تکالیف سخت تری کنید و تعداد جوایز را کاهش دهید. پس از اتمام سال تحصیلی ، جدول انجام تکالیف برداشته می شود. با قطع شدن جدول، کودک در می یابد که این پاداش ها دائمی نیستند و از عادی شدن این فرآیند جلوگیری می شود.

7 نکات بسیار مهم درباره مشق نوشتن کلاس اولی ها

برای اینکه کودک تکالیفش را انجام دهد نکاتی باید توسط والدین رعایت شود که این موارد هم برای کلاس اولی ها و هم برای کودکان سایر سطوح دبستان کاربرد دارد.

1. استراحت کافی: لازم نیست کودک بلافاصله پس از مدرسه شروع به نوشتن تکالیف کند. بهتر است زمانی را برای استراحت او اختصاص دهید.

2. میان وعده: در سال‌های اولیه ورود به دبستان، پس از هر بیست دقیقه، یک میان وعده سالم مانند میوه یا شیر برای کودک در نظر بگیرید.

3. تشویق و تحسین: پس از اجرای هر تکلیف ، کودک را تشویق کنید. این کار به فرزند شما کمک می‌کند نسبت به آنچه که انجام داده است، حس خوبی داشته باشد. از سرزنش کردن کودک خودداری کنید؛ زیرا اعتماد به نفس کودک را در انجام تکلیف از بین می‌برد.

4. تکالیف را خودتان انجام ندهید: خیلی از کودکان اصرار دارند که پدر یا مادر به جای او مشق ها را بنویسند. در این وضعیت بهتر است کنار کودک بنشینید و به او اطمینان دهید که خودش به تنهایی می‌تواند تکالیف مدرسه را انجام دهد و اگر نیاز به کمک داشت، شما حتما به او کمک می‌کنید. نشستن کنار کودک به او احساس آرامش می‌دهد.

5. موارد حواس‌پرتی را حذف کنید: زمان انجام تکالیف مدرسه، سعی کنید مسائلی را که باعث حواس‌پرتی کودک می‌شود را حذف کنید. روشن بودن تلویزیون، بازی‌های کامپیوتری، حضور و بازی کودکان دیگر از جمله عوامل حواس‌پرتی هستند.

6. بعضی مسائل را به معلم واگذار کنید: می‌توانید در دفتر رابط، دلیل ننوشتن تکالیف مدرسه توسط فرزندتان را برای معلم بنویسید و از او بخواهید در کلاس با کودک صحبت کند. گاهی لازم است کودکان نتیجه تلاش نکردن خود را در جامعه ببینند!

7. انجام نمایش و بازی در انجام تکالیف مدرسه: این کار به آرامش کودکان کمک می‌کند در غیر این صورت کودکان در مواجهه با حجم تکالیف خانه احساس ناراحتی می‌کنند.

با وجود بهترین تلاش های والدین برای شناخت کودک و نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات فرزندان برای آنها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی (مانند رفتارهای پرخطر غیر قابل کنترل) باید حتماً از روانشناس متخصص کودک و نوجوان کمک بگیرید. برای رزرو نوبت مشاوره  کلیک کنید.

همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب های روانشناسی در زمینه کودک و نـوجوان  یا حضور در کـارگـاه های فرزندپروری ارتقا دهید.

دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره زیر تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ است.