4 تاثیر شگفت انگیز بازی کردن بر رشد شخصیت کودکان

همان قدر که تامین امنیت کودک ضروری است، بازی کردن نیز اهمیت دارد و جز اساسی‌ترین نیاز‌ها و کار‌های کودک در طول روز است. بازی کردن فقط باعث سرگرمی و تفریح کودک نمی‌شود بلکه بازی موجب رشد، یادگیری مهارت‌های ضروری و شناخت دنیای اطرافشان می‌شود. 

چرا بازی کردن برای کودک مهم است؟

• بازی یکی از مهم‌ترین نیازهای فرزند شماست.

• بچه‌ها نقش‌های مختلف را با بازی کردن تمرین می‌کنند و با فرهنگ و محیط زندگی‌شان خو می‌گیرند.

• بازی به بچه‌ها کمک می‌کند احساساتشان را بشناسند، مدیریت کنند و با تجربه‌های منفی زندگی‌شان کنار بیایند.

• بازی کردن باعث تقویت روابط اجتماعی‌شان می‌شود.

• بازی کردن فعالیتی آرامش‌بخش و سرگرم‌کننده است.

تاثیر بازی کردن بر احساسات کودک

1. بچه‌های کوچک هنوز زبان را به طور کامل یاد نگرفته‌اند و مهارت‌های کلامی خوبی ندارند، بازی کردن به این بچه‌ها کمک می‌کند که احساساتشان را برون‌ریزی کنند.

2. بازی، زبان هر کودک خردسالی است. بازی کردن به شما نشان می‌دهد که فرزندتان چه احساساتی دارد، مثلا اگر کودک شما با نوزاد تازه‌ به دنیا آمده با خشونت بازی کند، دارد به شما می‌گوید از اینکه نوازد جای او را در خانواده گرفته و شما به جای او به نوازد عشق می‌ورزید و از او مراقبت می‌کنید، ناراحت و عصبانی است.

3. کودک با اجرای موقعیت‌های استرس‌زا می‌تواند یاد بگیرد که چطور با این موقعیت‌ها کنار بیاید. اگر عروسک، گلِ بازی، وسایل رنگ‌آمیزی و یا آب در اختیار کودک بگذارید، او می‌تواند احساساتش را از طریق بازی با این اشیا بیان و برون‌ریزی کند.

4. بچه‌هایی که مضطرب یا عصبی هستند، بیشتر تمایل دارند با آب و گِل کثیف‌کاری کنند.

5. بازی با عروسک باعث می‌شود کودک حس غمگین ناشی از چیزهایی که او را ناراحت کرده، پشت سر بگذارد و احساس بهتری داشته باشد.

6. بازی‌هایی که کودک در آن نقش یک ابرقهرمان مثل سوپرمن را بازی می‌کند، باعث می‌شود کمتر حس ضعیف و ناتوان بودن داشته باشد.

7. وقتی بچه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و در انجام بازی‌ها مهارت بیشتری پیدا می‌کنند، یاد می‌گیرند خوشان را کنترل کنند و صبور باشند. مثلا اگر بچه‌ها صبور نباشند نمی‌توانند در بازی‌های کامپیوتری یا بازی با توپ عملکرد خوبی داشته باشند.

نقش مهم بازی در یادگیری مهارت های ارتباطی کودک

• از وقتی بچه‌های نوپا شروع به بازی در کنار بچه‌های دیگر می‌کنند، ارتباطات اجتماعی را یاد می‌گیرند.

• وقتی بزرگ‌تر شدند یاد می‌گیرند نوبت را رعایت کنند، صبر کنند و وسایلشان را با بچه‌های دیگر به اشتراک بگذارند.

• یاد می‌گیرند وقتی هر دوی آنها یک اساب‌بازی را می‌خواهند چطور با هم صحبت و مذاکره کنند.

• یاد می‌گیرند در بازی‌های گروهی رهبر گروه یا عضو معمولی گروه باشند.

• بچه‌های مدرسه‌ای یاد می‌گیرند چطور قوانینی برای راحت‌تر شدن بازی‌های گروهی وضع کنند.

• شروع دوستی‌ها در این دوره معمولا با بازی کردن است.

اثرات مثبت بازی با کودک

یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازی بچه‌ها، بازی با والدین است. پدر و مادرها باید هر روز فرصتی را برای بازی با فرزندشان اختصاص دهند. این امر آن‌قدر مهم است که طبق یک نظرسنجی از کودکان مشخص شد آنها وقت گذراندن با والدین‌شان را به دریافت اسباب‌بازی جدید ترجیح می‌دهند.

بازی با کودک برای بهبود شناخت و رابطه او با والد بسیار موثر است. در واقع بازی با کودک سبب افزایش دلبستگی او و حتی ترمیم رابطه کودک با والدین می‌شود‌.

والدین در بازی‌ با کودک بهتر است قوانین و چارچوب‌های سخت و پیچیده ( به جز مواردی، چون ممنوع بودن گاز گرفتن، پرتاب اشیاء، هل دادن و زدن دیگران) قرار ندهند تا مدت زمان بازی صرفاً به لذت بردن کودک و تعامل با او بگذرد.

اگرچه بازی با کودک بسیار مهم است اماجای بازی‌ با همسالان را نمی‌گیرد. مهارت‌هایی مانند اهمیت زمان، یادگیری مفهوم نوبت در بازی و مفهوم مشارکت از فواید بازی کودک با همسالانش است.

چطور با بچه‌ها بازی کنیم؟

1. تا وقتی که کودک کار خطرناکی انجام نداده، بگذارید هدایت بازی برعهده او باشد.

2. با فرزندتان بازی کنید اما کنترل نکنید، اجازه دهید اگر می‌خواهد بازی را عوض کند.

3. به حرفش گوش کنید اما نگویید چه کار کند.

4. در باره کاری که کودک انجام می‌دهد صحبت کنید و او را تشویق کنید.

5. وقت کافی با فرزندتان صرف کنید.

6. اجازه دهید تجربه کند و اشتباه کند.

7. با بچه‌های کوچک‌تر مسابقه ندهید، این کار باعث می‌شود بچه‌ها دوست نداشته باشند با شما بازی کنند.

8. تلاش کودک را تشویق کنید.

کودکی که بازی نمی‌کند، چه چیزهایی را از دست می‌دهد؟ 

انواع بازی‌ با کودک

بازی‌ های آموزشی: این نوع بازی ها به تقویت مسائل شناختی، توجه و تمرکز کودک کمک می‌کنند.

بازی های حرکتی: این بازی ها برای تخلیه انرژی و تقویت تمرکز کودک بسیار مفید هستند. بازی‌هایی که از سن پایه رشد شروع می‌شوند مثل سینه خیز رفتن، چهار دست و پا رفتن، لی‌لی کردن و جفت پا پریدن علاوه بر اینکه انرژی کودک را از راه سالم تخلیه می‌کند و سبب خستگی و رخوت بیهوده نمی‌شود، بر تمرکز و توجه کودک بسیار اثر گذار است.

بازی‌های تقلیدی: بازی‌هایی که ایفای نقش در آن وجود دارد به کودک کمک می‌کند تا برای زندگی واقعی و دنیای بزرگسالی آماده شود. تعیین نقش‌ها و نحوه اجرای آنها در بازی توسط کودک یا دادن نقش اول بازی به کودک موجب پرورش استعداد و خلاقیت کودک خواهد شد.

بازی‌های نمادین:  در این نوع بازی (که از یک سالگی آغاز و تا ۹ سالگی ادمه می‌یابد و در ۵ سالگی به اوج می‌رسد) کودک برای اشیا نقشی متفاوت از کاربرد معمول آنها تعیین می‌کند. برای مثال کودک مبل در حکم ماشین و خود را راننده آن تصور می‌کند. این مسئله به رشد روانی کودک و هوش او کاملا مرتبط است. بازی‌های خیالی در کودکی خلاقیت در بزرگسالی را نیز به ارمغان می‌آورند.

باتوجه به اینکه رفتارها و برخوردهای روزانه شما شخصیت و رفتار فرزندتان را شکل می‌دهد، وظیفه شما به عنوان پدر یا مادر چالش بر انگیز است. این وظیفه به عشق، از خود گذشتگی، اختصاص دادن وقت و توجه زیاد نیاز دارد و شما در این مورد استحقاق دریافت هرگونه کمک و تشویقی را دارید. بر همین اساس مرکز مشاوره یاسان برای نخستین بار در کشور طرح "کوچینگ والدین" یا مربی والدین "از پیش از تولد فرزند تا دوران بلوغ" را به پشتوانه سال‌ها تجربه بالینی روانشناسان این مجموعه اجرا می‌کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره کوچینگ والدین کلیک کنید.

علاوه بر این مرکز مشاوره یاسان ارائه دهنده خدمات مشاوره آنلاین، حضوری و تلفنی به مراجعان است. کافیست برای دریافت وقت مشاوره از روانشناس کودک و نوجوان کلیک کنید.

همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب های روانشناسی در زمینه کودک و نـوجوان  یا حضور در کـارگـاه های فرزندپروری ارتقا دهید.

دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره زیر تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ است.