چرا و چطور والدین باید به حریم خصوصی نوجوان احترام بگذارند؟

هر چقدر کودک به مرحله "پیش نوجوانی" و "نوجوانی اولیه" نزدیک می‌شود، بیشتر به حریم خصوصی نیاز پیدا می‌کند و این تصور والدین که باید از تمام مسائل نوجوان آگاه باشند تصور غلطی است؛ چراکه کنجکاوی و جستجوی بیش از حد والدین در مسائل فرزندان نه تنها مصداق ورود به حریم خصوصی نوجوان محسوب می شود بلکه  منجر به دلخوری، بی‌اعتمادی و پرخاشگری بیش از اندازه نوجوان نسبت به والدین خواهد شد.

مصادیق حریم خصوصی نوجوان چیست؟

اتاق، کمدها، دفترخاطرات، چت های نوجوان با دوستانش در تلفن همراه همگی حریم خصوصی نوجوان محسوب می شود البته والدین باید از کلیات آنها باخبر باشند.

مرز حریم خصوصی نوجوان در گوشی همراه تا کجاست؟

رمز تلفن همراه نوجوان حریم خصوصی او محسوب نمی‌شود و والدین این حق را دارند که رمز تلفن همراه نوجوان را بدانند، در واقع پیش از در اختیار قرار دادن تلفن همراه باید به نوجوان تاکید کنند که تلفن همراه حریم خصوصی نوجوان نیست و پدر و مادر باید رمز گوشی نوجوان را تا سن ۱۸ سالگی بدانند.

البته این به آن معنا نیست که والدین حق دارند جزء به جزء فعالیت‌ها، چت‌ها و گفتگوی نوجوان با دوستانش را بخوانند اما می‌توانند از کلیات محتوای تلفن همراه نوجوان با خبر شوند. البته این کنکاش نباید به صورت علنی و محسوس باشد بلکه باید به طور غیرمستقیم انجام شود تا نوجوان نسبت به پدر و مادر بی‌اعتماد نشود. یکی از دلایلی که توصیه می شود والدین محتوای گوشی فرزند خود را چک کنند این است که نوجوان دچار قلدری یا زروگویی اینترنتی واقع نشود.

والدینی که نگران فعالیتهای نوجوان خود در فضای مجازی هستند تصور می‌کنند با دائم چک کردن و تحت نظر داشتن او مانع خطا کردن نوجوان می شوند. این درحالیست که به جای "کنکاش" بیش از اندازه در حریم خصوصی نوجوان بهتر است قوانین خانوادگی درباره استفاده گوشی نظیر ساعت مشخص برای استفاده از اینترنت، قرار دادن تلفن همراه خارج از اتاق خواب هنگام خوابیدن، تعیین مدت زمان استفاده از تلفن همراه و... وضع کنند و همه اعضا خانواده ملزم به رعایت آن شوند.

نمی‌توان ناگهان برای نوجوان ۱۶ ساله قوانینی وضع کرد پس بهتر است والدین از همان ابتدا نسبت به وضع قوانین خانوادگی اقدام کنند و در صورت رعایت نشدن قوانین، تبعاتی برای فرزندان در نظر بگیرند. باید والدین نسبت به این قوانین بسیار سختگیر باشند تا با دیدن اولین نشانه های نقض قوانین نسبت به آن هوشیاری به خرج دهند.

آیا نوجوان هم باید رمز گوشی والدین را بداند؟

دکتر آسیه اناری، عضو هیئت مدیره انجمن روانشناسی بالینی کودک و نوجوان و مدیر مرکز مشاوره یاسان در برنامه هزار راه نرفته به این سوال پاسخ داده است.

اتاق نوجوان حریم شخصی است اما ...

نوجوانها درباره قفل کردن در اتاق خود نیز حساس‌اند و تصور می‌کنند چون اتاق حریم خصوصی آنها محسوب می‌شود می توانند در اتاق را قفل کنند. اگرچه حریم خصوصی به این معنا است که اتاق نوجوان برای او است و این اتاق می‌تواند بهم ریخته باشد، به سلیقه نوجوان چیده شود و والدین نمی‌توانند بدون اجازه نوجوان کمد او را بگردند و یا بدون اجازه و بدون در زدن وارد اتاقش شوند اما این حریم خصوصی به این معنا نیست که نوجوان می‌تواند در اتاق را قفل کند.

به والدین توصیه می‌ شود کلید را از روی در اتاق بردارند و به طور کلی در دوران نوجوان بهتر است اتاق نوجوان کلید نداشته باشد تا والدین بتوانند به او دسترسی داشته باشند. البته والدین پیش از ورود به اتاق نوجوان که حریم خصوصی او محسوب می‌شود حتما باید در بزنند.

چرا باید حریم خصوصی نوجوان را رعایت کرد؟

کسب "اعتماد به نفس" و انتقال "استقلال" از خانواده به نوجوان از جمله فواید حفظ حریم خصوصی نوجوان توسط والدین است. نوجوانان به حس استقلال نیازمندند و اگر این حس را از خانواده بگیرنداز طریق همسن و سالان خود و با رفتارهای پر خطر در بیرون از خانواده به دنبال قدرت‌ نمایی نمی‌روند. درواقع حریم خصوصی نوجوان مترادف با بزرگ شدن و حس استقلال در نوجوان است.

عوارض نقض حریم خصوصی نوجوانان

برخی خانواده‌ها آنقدر حریم خصوصی نوجوان خود را نقض می‌کنند که او پس از رسیدن به سن ۲۰ سالگی در پی انجام رفتارهای نوجوانانه است. درواقع بعضی دانشجویان ۲۰ ساله اشتباهات نوجوانان ۱۴ ساله را تکرار می کنند! بنابراین با دادن حریم خصوصی به نوجوانان می‌توانید به آنها کمک کنید، نوجوانی کنند و با ورود به دوره جوانی اشتباهات نوجوانان را انجام ندهند. هرقدر حریم خصوصی در خانواده بیشتر رعایت شود نوجوان بیشتر با پختگی بیشتری وارد دوره جوانی می شود.

نوجوان تمام مسائل خود را به والدین نخواهد گفت اما والدین باید بتوانند با ایجاد رابطه دوستانه و حفظ حریم خصوصی نوجوان، به او نزدیک شوند و بر اساس رابطه درستی که با او برقرار می‌کنند در جریان مسائل فرزند خود قرار بگیرند.

والدین در صورت آگاهی از رفتار غلط نوجوان یا احساس خطر از سوی دوستان او نباید بهم بریزند و کار خطای نوجوان را به روی او بیاورند بلکه باید خود را احساسات خود را کنترل کرده و از طریق شخص سومِ قابل اعتمادی مانند دوست خانوادگی، عمو، خاله یا یک روانشناس درباره آن عملکرد اشتباه با نوجوان صحبت کنند.

والدین باید نوجوان را از کودک تمیز دهند، دست از سرزنش او بردارند، او را با القاب مثبت صدا کنند، بیش از اندازه بر درس خواندن نوجوان تاکید نکنند و همه توانمندی های او را هم ببینند. همچنین لازم است پدر و مادر در ارتباط با قوانین خانوادگی و تربیت نوجوان هم سو با هم باشند و رابطه خوبی با هم داشته باشند تا اینگونه بتوانند نوجوان را کنترل کرده و رابطه خوبی با او برقرار کنند.

با وجود بهترین تلاش های والدین برای شناخت نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات نوجوان شان برای آنها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی (مانند رفتارهای پرخطر غیر قابل کنترل) باید حتماً از روانشناس متخصص نوجوان کمک بگیرید. 

همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب های روانشناسی در زمینه کودک و نوجوان یا حضور در کـارگـاه های فرزندپروری ارتقا دهید.

شیوه دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان نوجوان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره زیر تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ است.