نوجوانی دوره سختی است. همه کسانی که با نوجوانان در ارتباط هستند، چه والدین، چه معلمان از فراز و نشیب های بحران نوجوانی آگاهند. حتی خود نوجوان هم می داند در حال گذراندن دوران سختی است. به همین دلیل خیلی وقت ها آشفته و سردرگم می شود. از همین جهت لازم است این 3 گروه یعنی نوجوانان، والدین و معلمان مدارس آموزش های خاصی ببینند که کمک کند این دوره گذار راحت تر طی شود و چه نوجوان، چه والد و چه معلمان سختی های کمتری را متحمل شوند.
مرکز مشاوره یاسان با شناسایی این نیاز مهم، دوره تخصصی کوچینگ مدارس (مخصوص دوره متوسطه) را برای اولین بار در ایران معرفی کرده است؛ دوره ای که می تواند قدم های مهمی برای آینده نوجوانان سرزمینمان بردارد.
توجه داشته باشید، کوچینگ هنوز هم در سطح جهانی بسیار نوپاست و کوچینگ نوجوان حتی سابقه کمتری هم دارد؛ مرکز مشاوره یاسان یکی از پیشگامان جهانی در حوزه کوچینگ نوجوان است. با این وجود، همه مطالعات در این زمینه نشان داده نوجوان هایی که دوره های کوچینگ را طی می کنند، سلامت روان بهتری دارند و تصمیمات منطقی تری برای آینده شان می گیرند.
در طرح کوچینگ مدارس، نوجوانان، والدین و معلمان همزمان یک دوره کوچینگ را پشت سر می گذارند که قطعا اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
کوچینگ چیست؟
کوچینگ فرایندی است برای کمک به توانمندسازی انسان ها تا با طراحی چشم انداز بزرگ زندگی خود و شناخت ارزش ها ی شخصی بتوانند اهداف مثبتشان را شناسایی کرده و کارآمدی خود را از طریق راه بری شخصی و روش های علمیِ هدفگذاری، بالا ببرد.
اکنون در سرتاسر جهان، افراد و سازمان‌ها بدون دریافت خدمات تخصصی کوچینگ علمی به سختی می توانند جاده توسعه فردی و سازمانی را طی کنند. کوچینگ در ایران نیز به سرعت در حال رشد است.
مطلب مرتبط: کوچینگ چیست؟ + 14 مزیت کوچینگ در زندگی
مطلب مرتبط: کوچینگ نوجوانان چیست و چه اهمیتی در زندگی آنها دارد؟
چرا دوران نوجوانی مهم است؟
دوره نوجوانی، حدفاصل بين کودکی و بزرگسالی است که ارز حدود ۱۰ سالگی شروع می شود و تا ۲۲ سالگی ادامه دارد. نوجوانی دوره‌ای پرفراز و نشیب است که با تغییراتی بسیار سریع در تمامی زمینه‌های جسمانی، هیجانی، عاطفی و ارتباطی همراه است.
در این دوره، نوجوان خواستار تغيير حالات و خلق‌وخوی کودکانه است و به دلیل تغییرات وسیعی‌ای که در این مرحله تجربه می‌کند، دوران حساس و مهمی را برای خود والدینش رقم میزند.
پژوهش‌های بسیاری نشان داده است دوران نوجوانی افراد تا حد زیادی می‌تواند پیش‌بینی کننده موفقیت، کفایت و بهزیستی دوران بزرگسالی باشد. نوجوانی که به هر دلیلی نمی‌تواند با سازگاری این دوران را پشت سر بگذارد، در بزرگسالی نیز مشکلات روان‌شناختی، ارتباطی و اجتماعی بسیاری را تجربه می‌کند.
آگاهی و اشراف والدین و معلمان به تغییراتی که نوجوانان کمابیش با آن مواجه می‌شوند، می‌تواند در مسیر یادگیری کنترل هیجان و مهارت‌های خودیاری و مدیریت روابط با همسالان به آنها کمک‌کننده و در مسیر رشد و شکوفایی آنها تأثیرگذار باشد. و ترجیح آن است که مدارس به‌عنوان سکان‌دار تعلیم و تربیت بتوانند با ایجاد فرصت‌های آموزشی مناسب برای معلمان، والدین و نوجوانان بستری مناسب را برای توانمندسازی نوجوانان فراهم کنند.
آنچه والدین و معلمان باید درباره محدوده سنی نوجوانان بدانند
دوران نوجوانی شامل چند مرحله است:
-
نوجوانی ابتدایی (حدود ۱۱-۱۳ سالگی): این دوره(دوره متوسط اول) آغاز نوجوانی است و تقریباً بیشترین مشکلات بین والد-نوجوان و مسائل فردی نوجوان در این سن آشکار می‌شود. به همین دلیل بهترین سن برای شروع آموزش والدین و معلمان محسوب می‌شود.
-
نوجوانی میانی (حدود ۱۴-۱۶سالگی): نوجوانی میانی (دوره متوسط دوم) در این دوره سنی نوجوانان به‌شدت تمایل به ارتباط با همسالان و دوری از خانواده دارند.
-
نوجوانی پایانی ( حدود۱۷ سال به بالا): الگوهای رفتاری در این سن تا حدود زیادی تثبیت شده‌اند و نوجوان بیشتر خود را می‌شناسد. از سویی دیگر ممکن است با انتخاب‌های اشتباه و هیجانی مسیر زندگی تحصیلی، شغلی و ارتباطی وی مختل شده باشد.
سر فصل های کوچینگ والدین
والدینی که فرزندی در مرحله‌ی نوجوانی دارند باید در خصوص روش‌های صحیح فرزندپروری و انواع مسائل مربوط به دوران نوجوانی آگاهی لازم را به دست آورده و با مهم‌ترین مسائل دوران نوجوانی آشنا شوند.
1. شناخت دوران نوجوانی: این شناخت در چهار زمینه شناختی، جسمانی، عاطفی و رشد مغز صورت می‌گیرد.
-
تغییرات شناختی: یکی از مهم‌ترین جنبه‌های رشد شخصیت نوجوان تغییرات تازه‌ای است که در نحوه‌ی تفکر او رخ میدهد، والدین در این دوره با تغییرات شناختی نوجوان آشنا می‌شوند و آگاهی لازم را برای کمک به نوجوان در ارتقای مهارت تفکر نقادی و تصمیم‌گیری به دست خواهند آورد.
-
تغییرات جسمانی مشخص‌ترین تغییراتی هستند که نشان می‌دهند یک کودک در حال ورود به نوجوانی است، والدین در این دوره با تغییرات جسمانی نوجوان آشنا می‌شوند و یاد می‌گیرند چطور می‌توانند برای سپری کردن دوران بلوغ به نوجوان خود کمک کنند.
-
رشد عاطفی این توانایی را به نوجوان میدهد تا بتواند احساسات و ارتباطاتش با دیگران را به‌خوبی مدیریت کند، والدین در این دوره می‌آموزند چگونه به نوجوان خود در شناخت احساسات و مدیریت آن کمک کنند.
-
شناخت تفاوت مغز نوجوان با بزرگسالان: رابطه‌ی معناداری بین تکامل مغز و توانایی نوجوان برای توجه به پیامدها، برنامه‌ریزی منطقی و بررسی ایده‌ها قبل از عملیاتی کردن آنها وجود دارد. والدین در این فصل از دوره با بخش‌های مختلف مغز نوجوان، وظایف آنها و تفاوت آن با مغز بزرگسال آشنا می‌شوند.
۲. چگونگی فراهم کردن محیطی امن برای نوجوانان: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های دوره نوجوانی استقلال‌طلبی است و بسیاری از والدین انتظار دارند نوجوانشان مانند دوران کودکی از آنها تبعیت کند که این موجب ایجاد تنش بین والد و نوجوان می‌شود. والدین در این دوره می‌آموزند چگونه با رعایت برخی مرزها به استقلال نوجوان خود احترام بگذارند و در محیطی امن گذار از نوجوانی به بزرگسالی را طی کنند.
3. پیوند والد - نوجوان: والدین در این دوران با تعارضات و رفتارهای دشواری از طرف نوجوانان خود مواجه می‌شوند. اگر آنها بتوانند رفتار صمیمانه‌ای با نوجوان خود ایجاد کنند مهم‌ترین منبع حمایتی یا به عبارتی بهترین دوستان نوجوان خود خواهند بود. در این دوره والدین اصول برقراری ارتباط با فرزند نوجوانشان را خواهند آموخت.
4. لزوم وضع قوانین مشخص و روشن بودن این قوانین و انتظارات برای نوجوان: والدین با توجه به انتظاراتی که از فرزندانشان دارند باید قوانینی را متناسب با این انتظارات وضع کنند، والدین در این دوره با انواع قوانین و ساختار اجرای آن برای نوجوانان آشنا خواهند شد.
سرفصل های کوچینگ معلمان و مربیان مدرسه
ضرورت دارد معلمان و مربیان در مدارس، در خصوص شناخت مسائل دوران نوجوانی ابتدایی و میانی و مدیریت رفتار با نوجوان در کلاس، آگاهی لازم را به دست آورده و برای ایجاد تعامل مؤثر با دانش‌آموزان نکات زیر را بیاموزند:
-
شناخت دوران نوجوانی: در دوران شروع دوره متوسطه اول شاهد افت تحصیلی نوجوانان هستیم که به دلیل تغییرات شدید جسمانی، ذهنی و عاطفی نوجوانان در این دوران تا حد زیادی طبیعی است. معلمان در این دوره می‌آموزند چگونه با درک صحیح از شرایط نوجوان و کمک به او منجر به عملکرد تحصیلی بهتر نوجوانان در مدرسه شوند.
-
شناخت نیازها و دنیای مطلوب: معلمان در این فصل از دوره به کمک شناخت نیازها و دنیای مطلوب نوجوانان، چگونگی مدیریت و ارتباط مؤثرتر با نوجوانان را در کلاس خواهند آموخت.
-
شیوه‌ی رابطه سازی با نوجوان: معلمان در این فصل از دوره می‌آموزند با حفظ رابطه با دانش‌آموز، بین قوانین سخت‌گیرانه و آزادی دادن به نوجوان تعادل را برقرار کنند.
-
چگونگی مدیریت قوانین و محدودیت‌های کلاس (تشویق و تنبیه): یکی از ابزارهایی که معلمان می‌توانند به کمک آن رفتارهای مثبت نوجوانان را تقویت کنند تشویق و تحسین است. معلمان در این فصل از دوره روش‌های مناسب تشویق و تحسین را می‌آموزند.
نکته مهم
علاوه بر آموزش به والدین و معلمان در زمینه آگاهی و شناخت دوران بلوغ و نوجوانی، درباره برخی از نوجوانان، ضرورت مراجعه به روانشناس یا مشاور احساس می‌شود؛ بنابراین، پیشنهاد می‌شود تا در صورت مشاهده مسائل حاد و چالش‌برانگیز در فرزند یا دانش‌آموز نوجوان‌تان از راهنمایی و کمک مشاوران باتجربه بهره‌مند شوید.
سرفصل های کوچینگ نوجوان
دوران نوجوانی، پرخاطره ترین دوران زندگی است، همانطور که در بردارنده ی بسیاری از فرصت ها و اتفاقات شیرین و سازنده است، با خطرات و بحران هایی نیز همراه می باشد که نوجوان با شناخت خود و مهارت آموزی قدرت گذار صحیح و موفقیت آمیز را بدست خواهد آورد .
آنچه نوجوان در جهت شناخت خود در این دوره میاموزد:
-
شناخت و مدیریت هیجانات: در دوران نوجوانی سطح هيجان افزايش پيدا می‌كند؛ نوجوان همراه با بلوغ و تغييرات هورمونی هيجان بيشتری را نیز تجربه می‌كند و باید بتواند هیجانات خود را به درستی مدیریت کند. نوجوانان در این فصل از دوره ابتدا با هیجانات و احساسات خود آشنا می شوند و سپس مدیریت هیجانات را خواهد آموخت.
-
شناخت هویت: منظور از هویت کیستی و چیستی نوجوان است، همان بخش از بحران نوجوانی که فرزندان ما را در نوجوانی به چالش می کشد. هویت نوجوان متعلق به خود اوست و او می تواند هویت خود را خلق کند. در این فصل از دوره نوجوانان با مبحث هویت آشنا خواهند شد و هویت خود را خواهند شناخت.
-
شناخت ارزش ها و دنیای مطلوب: نوجوانی، مجموعه ای از تغییرات جسمانی، روانی، اجتماعی و هویتی است که رابطه ی فرد را با دوستان، خانواده و اطرافیان را تحت تأثیر قرار می دهد. تصمیمات و تجربیات این دوران، سرنوشت ساز و تأثیر گذارند و در تعیین مسیر آینده ی نوجوان، نقش مهمی را ایفا می کنند، در این مسیر نوجوان نیاز به یک قطب نمای درونی دارد تا بتواند درست از این دوران پر چالش عبور کند. این قطب نمای درونی ارزش های فردی است که مانند یک قطب نما راهنمای درونی نوجوان خواهد بود.
-
دنیای مطلوب جهانی است که ما در ذهن خود ساخته ایم و مجموعه ای از خواسته های ما را تشکیل میدهد و از گروه کوچکی از تصاویر خاص تشکیل شده است که بیش از هر چیز دیگری می شناسیم. این تصاویر بهترین راه ارضا نیازهای اساسی انسان را به ما نشان می دهد. و سه مقوله را در بر می گیرد: افراد، چیزها، نظام باورهایی که در رفتار ما حاکم است. در این فصل از دوره نوجوان با ارزش ها و دنیای مطلوب خود آشنا می شود .
-
شناخت توانمندی ها: توانمندی های اساسی یا ذاتی، یک تئوری شخصیت است. توانمندی هایی است که همه انسان ها به طور ذاتی در آن خوب هستیم. شناسایی توانمندی‌های ذاتی در نوجوانان، اهمیت اساسی دارد؛ زیرا احساس شایستگی در نوجوانان ایجاد می کند و به تقویت رفتارهای مثبت نیز کمک می کند. نوجوانان در این فصل از دوره با توانمندی های برتر خود آشنا خواهند شد .
شیوه برگزاری کوچینگ مدارس
-
کوچینگ مدارس به صورت کلاس های گروهی جداگانه برای دانش آموزان، والدین و معلمان برگزار می شود.
-
هر دوره با همراهی دو کوچ متخصص، شامل 4 جلسه 2 ساعته است که در مدرسه یا محل مورد نظر مدرسه تشکیل می شود.
-
شرکت کنندگانی که در هر 4 جلسه حضور پیدا کنند در پایان دوره، گواهینامه کوچینگ دریافت می کنند.
چه متخصصانی کوچ این دوره هستند؟
مرکز مشاوره یاسان افتخار همکاری با کوچ های متخصص دوره نوجوانی را دارد که همزمان با رشد جهانی در این حیطه به کسب دانش و تجربه پرداخته اند. خانم آتوسا قهرمان و خانم لیلا میرمحمدصادقی با مدرک بین المللی کوچینگ مدیریت و اجرای طرح کوچینگ مدارس را برعهده دارند.
ثبت نام کوچینگ مدارس
برای ثبت نام در این دوره و همچنین کسب اطلاعات بیشتر لطفا با شماره های زیر تماس بگیرید:
